Covid-19 karantini indiyə qədər yaşadığım ən böyük dəyişiklik dövrü oldu. Mənə böyük əziyyət verdi, amma bu çətinlikdən keçməklə yenidən doğuldum.

Qazet ayda bir dəfə Bakıdan icma nümayəndələrinə verilir ki, cənub kəndlərində yayınsın. Təqaüdə çıxan şer həvəskarı müəllim Xanəli Talış bu məsuliyyətli işi ürəklə həyata keçirir.

Satirik mövzuda yazılmış Don Kixot əsərinin qəhrəmanı bütün ölkəni gəzir və bihudə şəkildə külək dəyirmanları ilə döyüşür 15 il əvvəl 600 $ ilə biznesə başlayıb, hal-hazırda 20 Ali və Nino mağazasının sahibi olan Nigar Köçərlidən dostları tez-tez soruşur ki, ''niyə o da başqaları kimi sakitcə öz işini qurmaq yerinə, əbəs yerə haqsızlıq olan yerdə haqlı və ədalətli biznes fəaliyyəti ilə məşğul olmağa çalışır.''

Son illər Azərbaycan valyutasının dəyərsizləşməsi ölkədə sahibkarlığa ziyan vursa da, elə bu illər ərzində gənclərin daha da aktivləşməsi müşahidə olunur. Ölkədə gənclər tərəfindən yeni kafelər və book kafelər, elə cə də publar açılır. Və ya gənclər start-uplara maraq göstərərək öz tapıntıları ilə iş qurmaq üçün cəhd edirlər. Bir növ öz işlərinin sahibi olmaq istəyirlər.

Sözlər hər hansı bir hərəkətdən daha çox zərər verə bilər, bunu Azərbaycan jurnalistləri yaxşı başa düşür. Belə ki, hakimiyyətin “qara siyahısına” düşən müxbirlərin sayı  gündən günə artır və nəşriyyatlar da bundan yan keçmir. 

Azərbaycan türkləri İranın ən çoxsaylı milli azlığıdır. Əsasən Cənubi Azərbaycan ( və ya İranının Şimali Azərbaycanı) kimi tanınan ərazidə məskunlaşan 30 milyonluq icma, ölkə əhalisinin demək olar ki yarısını təşkil edir. Lakin buna baxmayaraq, bu etnik qrup öz milli kimliyini təsdiq etdirməkdə çətinliklərlə qarşılaşır, belə ki, Azərbaycan dilində məktəb və media vasitəsinin açılması qadağandır.  

Azərbaycan siyasi fəallığına görə seçilməyən ölkələrdəndir. Quruluşa rəqib səslər susdurulduğu dövrdə mitinqlər nadir hallarda və kiçik qruplarla baş tutur.

Bakı – Naxçıvan təyyarəsinə minəndə gözlədiyimizin əksinə olaraq keçidlərdə dayanan sərnişinlər görmədik. Heç insanların zarafatla dediyi kimi təyyarədə qoyun aparan da yox idi. 2013-cü ildə Braziliyadan gətirilən yeni jetlərdə uçmaq səyahəti Azərbaycan şəraiti üçün olduqca dəbdəbəli edir.

 Heydər Əliyevin adına və şəklinə bilbordlarda, şirkət ofislərində, məscidlərdə və hətta neft borusunda   bir sözlə Azərbaycanın hər yerində rast gələ bilərsiz. Lakin bu sadəcə səmimi, yaşlı insanın şəkli və ya Azərbaycan vətənpərvərinin xatirəsi deyil. Bu vətəndaşlara Azərbaycanın özünü necə tanıtdığını göstərir.

Xanəli Talış doğma dildə oxumağın nə qədər vacib oldunu gözəl anlayır və bu ehtiyacını ödəmək üçün uzun məsafə qət etməkdən çəkinmir. 77 yaşlı təqaüdçü, ölkənin yeganə Talış dilində çap olunan qazeti “Talishon sədo”-nun yeni sayını almaq üçün  öz yaşadığı Qızılağac kəndindən Azərbaycanın cənubunda yerləşən Masallı şəhərinə gedir.

Həll olunmayan staus –kvo insanların gündəlik həyatında müxtəlif cür təzahür edir- mağazaların pəncərələrinə qəhrəmanların şəkilləri yapışdırılır, işğal olunmuş ərazilərin göstərildiyi xəritələr bütün metro stansiyalarında vurulur. Məktəb şagirdləri şer və rəsmlərlə “ana yurdları Dağlıq Qarabağı” yad edir. Bu qeyri-müəyyən vəziyyət isə insanlarda  millətçilik ruhu formalaşdırır.  

İslamın şiə mənsəbinin olduqca geniş yayıldığı Nardaran kəndi sakinlər üçün “ kiçik vətən” sayılırdı. Lakin iki il əvvəl, şübhəli radikal islamçılara qarşı  keçirdiyi əməliyyatdan sonra hökümət buranı da Bakının bir kəndinə çevirməyə çalışır.

Sumqayıtda təqiblər əsnasında erməni qonşularını, dostlarını və tanışlarını şiddətdən qoruyan insanlar vardı. 70 yaşlı Gülər onlardan biridir.

Həyatının 26 ilini Azərbaycan və Ermənistanı barışdırmağa həsr edən Arzu Abdullayevaya sülh uğrunda mübarizə asan başa gəlməyib.