პირველად აფხაზეთში ბებოს საპატივსაცემოდ ჩამოვედი. მინდოდა ის მიწა აღმომეჩინა, რომელზეც ბავშვობაში სულ მიყვებოდა.

დღეები და კვირები გადიოდა და ნელ-ნელა ის სოფლები და ქალაქები, რომლებიც მხოლოდ მისი ნაამბობიდან ვიცოდი, კონკრეტულ ადამიანებში განსხეულდა.

გამაოცა იმ ხანდაზმულთა რაოდენობამ, რომლებიც ჯერ კიდევ მუშაობენ და სრულფასოვანი ცხოვრებით ცხოვრობენ. ვუსმენდი მათ და ვგრძნობდი, როგორი მხიარულები, ლაღები არიან, როგორ უყვართ თავიანთი საქმე. მივხვდი, როგორი ძვირფასია თურმე მათი ცოდნა და გამოცდილება. 

მალევე აღმოვაჩინე, რომ ქალაქის ქუჩებში 80 წელს გადაცილებულ ადამიანებს ვეძებდი და ცხოვრებაზე ვეკითხებოდი. განურჩევლად სქესისა და პროფესიული წარმატებისა, უმრავლესობა ბედნიერი იყო, რომ შეეძლო ისე ეცხოვრა, როგორც უნდოდა. 80 წლის ვალენტინამ მითხრა: “ყველაზე მნიშვნელოვანია საკუთარ თავთან იყო გულწრფელი, ადამიანად დარჩე.”

სოხუმში ვალენტინას მაღაზიაში განსაკუთრებული ატმოსფეროა. თითქოს საბჭოთა დროის სასურსათო მაღაზიაში ვარ, 30 წლის უკან. გამყიდველის მაგიდაზე მაღალი თეთრი ყვავილებია და კედელზე დროშა ჰკიდია.  აქ ძირითადად ბევრი ხალხი ირევა. რამდენჯერმე მოსვლა დამჭირდა, რომ ვალენტინასთან გასაუბრება მომეხერხებინა.

აქ იმისთვის ვარ, რომ ადამიანებს დავეხმარო, თავი კარგად ვაგრძნობინო. ზოგჯერ ცუდ ხასიათზე მოდიან, მაგრამ ლაპარაკის დროს საერთო ენას ვპოულობთ. ჩემს ბიზნეს, ხალხს ყოველთვის პატივისცემით ვეპყრობი.

არავინ იცის რა გველოდება წინ. ამიტომ, ყველაზე მნიშვნელოვანია საკუთარ თავთან გულწრფელები ვიყოთ.

ნიკოლაის თავის სახლში შევხვდით. მე და ჩემს მეგობარს ღვინის გასინჯვა გვინდოდა. მის ღვინოზე გვითხრეს, რომ აფხაზეთში საუკეთესოა.  

ღვინოსაც ვასხამ, გასინჯეთ ხომ ჩემი ღვინო უკვე?

ბერძნულ მეთოდს ვიყენებ. მთელი ცხოვრებაა ამ სფეროში ვარ, 17 წლიდან… თმას ვჭრი და ღვინოს ვამზადებ. მთავარია, პატიოსნად იმუშაო და სიყვარულით აკეთო შენი საქმე.

ჩვენ მის პატარა, მოკრძალებულ და მყუდრო სახელოსნოში ვისხედით და ვსაუბრობდით. გარედან, ალბათ, ვერც შეამჩნევთ ამ შენობას. ნახევრად ჩამონგრეული ავტოფარეხი ან ფარდული შეიძლება გეგონოთ. თუმცა, როგორც კი შიგნით შეხვალთ, მაშინვე იგრძნობთ, რომ ჯადოსნურ სამყაროში მოხვდით. ცოტა მკრთალი განათება, ხის იატაკი,  ტექსტურირებული კედლები, და ყველა მხარეს ქანდაკება, რომლებიც ცოცხალს ჰგვანან. თითოეული მათგანი ამ კაცის ხასიათზე გიყვება, მის დახვეწილ სტილზე მიგანიშნებს.

ვიტალი ვიქტოროვიჩი დაუჯერებლად კეთილი ადამიანია, თან სიმპატიური და განათლებული. ასეთ კაცებზე, გამიგია, ამბობენ: “ძველი საბჭოთა სკოლა ეტყობათო.”

ვიტალი მასწავლებელია.  21-ე საუკუნის დასაწყისში, მან აფხაზი არტისტები მსოფლიოს გააცნო.

სოხუმში თავს კარგად ვგრძნობ. ბევრი თავისუფალი სივრცეა გარშემო, სიმშვიდეა… როცა საჭიროა, სრული კონცენტრაციაც შეგიძლია და რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია მხატვრისთვის, შეგიძლია ნებისმიერ დროს მოხვიდე სახელოსნოში და მშვიდად აკეთო ის, რაც გიყვარს. ეს ჩემთვის მართლაც უნიკალური შეგრძნებაა. ამიტომაც ვარ კარგად. ბევრს ვმუშაობ. ყველაზე მნიშვნელოვანი თავისუფლებაა და სწორედ ამას ვგრძნობ ახლა აქ. 

ფეხით მოვსეირნობდი სანაპიროზე და ამ ორმა ძლიერმა მოხუცმა მაშინვე მიიქცია ჩემი ყურადღება. მეგობრები აღმოჩნდნენ, პროფესიით ორივე მხატვარი. მუშაობის გაგრძელებას კიდევ ბევრი წელი აპირებდნენ. 

დაურ სუხუმსკი, ძლიერი, თავდაჯერებული და მშვიდი კაცი, თავს გვაცნობს როგორც უსინათლოთა ადგილობრივი საზოგადოების თავმჯდომარის მოადგილე.

ადამიანებს რომ ელაპარაკები, ყველაფერი იგრძნობა. მე მივხვდი, რომ ავადმყოფი ადამიანები არ არსებობენ. თუ დაავადებას აღიარებ, აუცილებლად ავად გახდები. როგორც კი მას გამოცდად მიიღებ, ან ჩააბარებ, ან ჩაიჭრები და განაგრძობ. იგივეა სიბრმავეც. უცნაური რა არის, იცით?

თქვენ, ვინც ხედავთ, ინფორმაციის 70%-ს თვალით იმახსოვრებთ. ვინც მხედველობას კარგავს, ის დაბრკოლებებს გრძნობს და ხმებიც უკეთესად ესმის. მაგალითად, მე მაქვს სმენის მხოლოდ 50%-ი, მაგრამ ძალიან კარგად მესმის ყველაფერი. ყველას ვურჩევ, მათ შორის მათ, ვინც ხედავს, რომ მუქი სახვევი ატარონ ყოველდღიურად. 5 წუთი მაინც, დასხდნენ ან იარონ ფეხით ამ სახვევით, რომ ის უნარები განუვითარდეთ, რაც ბრმებს აქვთ. იცით, რა საინტერესოა?!

ყველაზე მნიშვნელოვანი ცხოვრებაში საკუთარი თავის აღმოჩენაა. თუ შენ თავს არ იცნობ, როგორ შეძლებ სამყაროს შეცნობას? ყველა ცდილობს შეცვალოს სამყარო, მაგრამ ასე არ გამოდის. მხოლოდ საკუთარი თავის შეცვლით შეგიძლია ის უკეთესი გახადო. 

დისქლეიმერი: ეს ფოტო-პროექტი აფხაზეთთან მიმართებაში არ იყენებს ისეთ ტერმინებს, როგორებიცაა: “დე ფაქტო,” “არაღიარებული,” “ნაწილობრივ აღიარებული.” ის არ გულისხმობს Chai Khana-ს პოზიციას მის სტატუსზე.